Ra đến ngoài vườn, đứng trước gốc xoài, ông Vọng chỉ xuống đất, chỗ con Vàng đêm qua đào bới mà ông đã thấy trong mơ rồi nói:
– – Là…là chỗ này thầy ạ….?
Thầy Lương gật đầu, Sửu hỏi:
– – Vậy là đào chỗ bác Vọng vừa chỉ phải không ạ, chuyện đào bới bác Vọng với thầy Lương cứ để cho em.
Nói đoạn Sửu toan dùng cuốc bổ thẳng xuống đất, thầy Lương ngăn Sửu lại rồi khẽ nói:
– – Khoan đã, đồ vật chôn dưới gốc xoài có thể là đồ dễ vỡ, cần phải đào nhẹ nhàng. Trước mắt cứ dùng xẻng đào nhẹ lớp đất mặt đi đã. Rồi xuống đến đâu, dùng bay đào tiếp tới đấy.
Sửu vâng dạ rồi từ từ đào, vừa đào Sửu vừa hỏi:
– – Ủa mà dưới này có chôn cái gì vậy bác Vọng…? Đừng nói với em là các cụ nhà bác để lại của đấy nhé….Hì hì.
Ông Vọng đáp:
– – Của cải gì đâu, thực ra thì tôi cũng đâu biết dưới này chôn thứ gì. Nằm mơ nằm mộng nên đào thử xem giấc mơ có ứng nghiệm hay không thôi. Chứ mà có của thì các cụ nói từ lâu rồi.
Đất trong vườn đều là đất thịt nên khá dễ đào, vừa nhìn Sửu hất lên từng mảng đất, ông Vọng lại càng hồi hộp, ông cũng lo lắng không biết liệu thực sự dưới gốc xoài có chôn thứ gì hay không…? Cái hố có bán kính khoảng 60cm đã được Sửu đào sâu xuống độ 30cm nhưng vẫn chưa thấy gì cả. Thầy Lương bảo Sửu dùng xẻng đào nhẹ thôi, nếu như chạm phải vật gì cứng thì lập tức dừng lại.
Đào sâu thêm 50cm nữa là độ sâu của cái hố cũng đã gần 1m, ông Vọng thở dài khẽ nói:
– – Chẳng lẽ không có gì thật sao…?
Sửu hỏi:
– – Sắp được 1m rồi đấy bác ạ…? Có cần đào sâu xuống nữa không…? Bập cả vào rễ cây rồi đây này.
Chưa thấy ai trả lời, Sửu tặc lưỡi rồi ấn cái xẻng xuống định đào thêm một lớp nữa thì……
” Cục “
Lưỡi xẻng mới chỉ được ấn xuống thêm tầm 10cm thì chạm trúng thứ gì đó cứng như đá. Sửu cười lớn:
– – Ha ha ha….Hình….hình như là….thấy rồi thì phải…..Bác Vọng ơi…
Nói rồi Sửu rút xẻng lên, xong lại từ từ ấn xuống….
” Cục “
Thêm một lần nữa, khi lưỡi xẻng chạm vào vật cứng thì phát ra âm thanh va đập. Sửu không dùng xẻng nữa mà lấy bay tiếp tục đào bới. Ông Vọng và thầy Lương đứng chờ đợi bởi cái hố không quá to, một mình Sửu ngồi xuống đào bới là kín rồi. Một lúc sau, khi đất được đào bớt đi, dưới hố từ từ hiện ra thứ cứng cứng mà lưỡi xẻng chạm vào khi nãy. Nó không phải đá, thứ này có bề mặt nhẵn, càng đào rộng ra xung quanh thì càng lộ ra đó chính là một cái bình bằng gốm nằm hơi nghiêng, rễ của cây xoài lan rộng ra xung quanh nhưng tuyệt nhiên không có cái rễ nào làm tổn hại đến cái bình cả.
Ông Vọng vừa mừng vừa hồi hộp, vậy là cái bình mà bố ông nói trước khi mất đã được tìm thấy. Nhưng ông hồi hộp bởi không biết trong bình có chứa thứ gì. Để cho cẩn thận, thầy Lương kêu ông Vọng đi lấy một thùng nước, Sửu vừa dùng tay hớt đất vừa khẽ tưới nước vào cho dễ đào. Chỉ một lúc sau nữa, dưới hố hiện rõ ra đó là một cái bình bằng gốm đỏ, dài độ 40cm, cổ rộng, miệng bình đã bị đất vườn bịt kín bởi đây là loại bình không có nắp.
Đào được cái bình khá nguyên vẹn nhưng trải qua một khoảng thời gian quá lâu nên thân bình cũng đã xuất hiện một vài vết nứt, có chỗ còn bị sứt mẻ, Sửu ôm chặt rồi bê cái bình lên cười lớn:
– – Ui…ui…khá là nặng đấy bác Vọng ạ.
Thầy Lương cười rồi đáp:
– – Nặng vậy sao…? Nhưng chắc có lẽ là do đất nén chặt hết vào trong bình thôi. Nhìn miệng bình bị đất bít kín rồi kìa.
Nhìn sang ông Vọng thầy Lương nói tiếp:
– – Cuối cùng thì cũng đã tìm thấy cái bình, nhưng không biết đồ vật trong bình liệu có nguyên vẹn như cái bình hay không…? Bình này không có nắp đậy, bao năm qua đất đã lấp kín miệng bình. Nếu không phải kim loại thì e là đã mục nát hết.
Thầy Lương nói làm cho ông Vọng cũng lo, bởi nếu bố mẹ ông chôn bình thì chắc chắn là khoảng thời gian sau này. Bởi năm ông 10 tuổi cây xoài mới được trồng, giả dụ khi cây xoài trồng được 5-10 năm sau, lúc đó bố mẹ ông Vọng mới chôn cái bình này xuống thì tính đến nay ít nhất cũng phải 30 năm rồi. Nhưng mấy chục năm trôi qua, cái bình vẫn nguyên vẹn, ông Vọng cầu mong thứ gì đó được đặt trong bình cũng như vậy.
Đất đã lấp kín cả miệng bình, chắc chắn bên trong bình cũng bị đất phủ đầy. Giờ muốn lấy được đồ vật ra không phải đơn giản. Thầy Lương dùng nước rửa sạch bề ngoài thân bình. Ông xem xét thật kỹ lưỡng rồi nói:
– – Đây chỉ là loại gốm đỏ bình thường. Cái bình này không phải bình quý, chỉ là loại bình thường mà thôi. Giờ muốn lấy đồ trong bình ra thì bắt buộc phải dùng nước rửa trôi hết đất bùn lẫn bên trong bình ra. Như vậy chỉ sợ càng làm hư hại đến đồ bên trong nếu có.
Ông Vọng hỏi:
– – Vậy phải làm cách nào hả thầy..?
Sửu nhanh nhảu:
– – Nếu như cái bình này chỉ là bình bình thường, chi bằng ta đập vỡ nó ra, như vậy không phải dùng nước mà nếu có đồ bên trong lấy nó cũng dễ.
Thầy Lương khẽ gật đầu:
– – Đúng là tôi cũng đang nghĩ giống như cậu Sửu, nhưng dù sao đây cũng là đồ vật được hai cụ chôn cất, bác trưởng làng tính thế nào…?
Ông Vọng có chút tiếc nuối, đúng là cái bình sau khi được rửa sạch thì nó cũng giống như loại bình mà ông Vọng có trong nhà. Ông Vọng không mơ tưởng gì sẽ đào được vật quý giá, nhưng đúng như thầy Lương nói, cái bình là thứ mà bố mẹ ông chôn giấu. Ông cũng hiểu, muốn giữ cả cái bình, mà lại muốn lấy đồ bên trong không hư hại là điều không dễ. Hơn nữa cái bình cũng đã nứt vỡ ít nhiều.
Ông Vọng nói:
– – Vậy thì hãy để tôi đập vỡ cái bình.
Bê cái bình vào trong nhà, trải lớp bạt bên dưới nền, cả thầy Lương, Sửu, ông Vọng đều hồi hộp chờ xem bên trong bình có chứa thứ gì.
” Cốp….Cốp….Cốp “
Ông Vọng dùng búa đập lực vừa đủ vào thân bình, sau vài nhát đập, vỏ bình vỡ ra từng mảng. Đúng như lời thầy Lương, mặc dù đã đập vỡ bình, vậy mà kể cả khi những mảng gốm đỏ bị vỡ ra, đất trong bình vẫn giữ nguyên hình dạng của cái bình. Do bình được chôn dưới đất mấy chục năm, lại không có nắp đậy nên đất két cứng cả bình cũng không phải chuyện lạ.
Lúc này thầy Lương nói:
– – Được rồi, giờ để tôi.
Nói rồi, thầy Lương lấy một con dao nhỏ, ông tỉ mỉ, nhẹ nhàng tách từng mảng đất cho đến khi phía sau lớp đất ấy lộ ra một thứ gì đó. Khẽ chạm vào, thầy Lương mỉm cười:
– – Ra là giấy dầu, nếu được bọc giấy dầu thì đồ vật bên trong này không lo bị phân hủy nữa rồi.
Dựa theo lớp giấy dầu, thầy Lương dần dần loại bỏ lớp đất phủ kín bí mật mà bố mẹ ông Vọng đã giấu kín suốt mấy chục năm qua. Rốt cuộc thì họ đã che giấu bí mật gì mà dù kể cả khi gần đất xa trời, họ vẫn nhất mực không nói.
Ông Vọng, Sửu hồi hộp nhìn theo tay thầy Lương mà không dám thở mạnh, bởi họ sợ chỉ một làn hơi thổi qua thôi cũng khiến cho mọi thứ biến mất.
Khẽ đặt bọc giấy dầu lên trên bàn, thầy Lương nhìn ông Vọng nói:
– – Có lẽ trong này chứa đựng tất cả những gì mà hai cụ suốt mấy chục năm qua không thể nói. Hoặc họ đã từng muốn nói nhưng rồi lại thôi. Tôi không biết liệu rằng chúng ta, những người ở đây khi đào thứ này lên là phúc hay họa. Nhưng đối với bác trưởng làng chắc chắn sẽ là một sự thay đổi lớn cả về vận mệnh lẫn cuộc sống về sau.
Ông Vọng run run giọng:
– – Thầy….thầy…..mở….nó ra đi…..
Trong khoảng khắc hồi hộp đến tột cùng ấy, Sửu nghe nãy giờ cũng chưa hiểu ý của thầy Lương là gì bởi chuyện ông Vọng là máu mủ của họ Cao cho đến nay chỉ có thầy Lương biết. Nhưng nghe qua thì Sửu thấy chắc chắn thứ được bọc sau lớp giấy dầu này cực kỳ quan trọng. Nó khiến Sửu nhớ tới tấm phổ truyền đào được ngoài Bãi Hoang. Tất cả đang hồi hộp nhìn thầy Lương tách bỏ từng lớp giấy dầu thì bên ngoài cổng nhà ông Vọng có tiếng phụ nữ gọi ầm ỹ:
– – Bớ anh Sửu ơi…..Sửu ơi, anh có ở trong đó không đấy……Sửu ơi.
Sửu nhìn thầy Lương với ông Vọng bằng vẻ mặt tiu ngỉu:
– – Thôi chết rồi, con vợ em nó gọi…..Em bảo nó sang biếu thầy với bác hai con chim cu xong về ngay mà quên béng mất. Giờ nó đi tìm đấy……Thôi, thôi….em về đây….Kẻo để nó đứng ngoài gọi lại ảnh hưởng đến thầy với bác Vọng.
Nói rồi Sửu vội đứng dậy, nhưng vẫn ra chiều tiếc nuối bởi chưa được nhìn thấy bên trong đó có thứ gì. Nhưng tính Sửu là vậy, không tham lam, sân si……Sửu chạy ra sân rồi cười hềnh hệch:
– – Đây, tôi đây…..Bu nó đợi tí tôi về ngay ấy mà….Hề hề hề….
Bầu không khí nặng trĩu, hồi hộp đột nhiên bị phá vỡ bởi hai vợ chồng Sửu…..Cả thầy Lương cùng ông Vọng khẽ lắc đầu rồi khẽ cười. Như vậy cũng khiến cho ông Vọng thấy thoải mái hơn……Trong nhà chỉ còn 2 người, thầy Lương bóc lớp giấy dầu, khi đồ vật bên trong lộ ra, thầy Lương khẽ nói:
– – Tất cả những thứ này là dành cho bác trưởng làng.